Môi trường được chuẩn bị đặc biệt H.O.C (Ngôi nhà trẻ thơ), tại sao lại quan trọng?

Môi trường được chuẩn bị đặc biệt là gì? Tại sao trẻ lại cần đến một môi trường được chuẩn bị đặc biệt đến như vậy? Chúng ta hãy cùng VMC tìm hiểu thông qua bài viết dưới đây nhé.

Câu hỏi đặt ra là tại sao trẻ lại cần đến một môi trường được chuẩn bị đặc biệt.

Có những nhu cầu phát triển nhất định mà đứa trẻ cần trải nghiệm trong khoảng thời gian này. Khi mà trẻ không thể nào được thỏa mãn trong môi trường ở nhà.

Gia đình là môi trường đầu tiên và quan trọng trước nhất. Có nghĩa rằng nó luôn luôn đóng góp những giá trị nhất định đối với sự phát triển của trẻ. Vì vậy chúng ta thế không nên biến đổi nó thành một môi trường đặc biệt cho trẻ.

Trẻ ở độ tuổi 2,5 tuổi đã đạt được rất nhiều năng lực và kỹ năng trong suốt quãng thời gian vừa qua. Và chỉ khi trẻ có cơ hội được thực hiện chúng trong một môi trường tự do, một cách độc lập trẻ mới trở nên có ý thức với năng lực của riêng mình.

Để có được điều này trẻ cần một môi trường đặc biệt. Rất nhiều kỹ năng vận động tinh, tinh thần, và xã hội đã đạt được đều cần được hoàn thiện. Điều này chỉ có thể đạt được thông qua việc lặp đi lặp lại. Về việc này, dường như môi trường gia đình là một môi trường phù hợp.

Tuy nhiên, môi trường gia đình phải phục vụ những nhu cầu này của tất cả những thành viên trong gia đình. Chúng không thể nào vận hành chỉ để phục vụ nhu cầu riêng của trẻ.

Trẻ, để có thể tự phát triển bản thân như một thành viên của xã hội, có sự khởi đầu trong đời sống gia đình. Nhưng sự xúc tiến xa hơn chỉ có thể thực hiện trong một môi trường mới. Ở đó trẻ phải có cơ hội được sống cùng các thành viên khác có cùng giai đoạn hoặc có cùng độ tuổi phát triển.

Điều này cần một cách thức vận hành đặc biệt. Và nó chỉ có thể được học tập trong một môi trường mang tính giáo dục.

Làm sao chúng ta có thể chắc chắn được rằng trẻ sẽ phát triển nếu như chúng ta cung cấp cho trẻ “môi trường được chuẩn bị đặc biệt” tốt?

Ai sẽ đảm bảo rằng trẻ sẽ làm những công việc cho sự phát triển của chúng?

• Nếu chúng ta không ở đó để kích thích trẻ thường xuyên.
• Nếu chúng ta để trẻ thoải mái vậy làm sao trẻ biết điều gì sẽ tốt và sẽ xấu cho trẻ.

Ai sẽ dẫn dắt trẻ để trẻ có thể đưa ra các quyết định đúng? Chúng ta lo lắng với nghi ngờ khi nghe thấy rằng trong phương pháp Montessori thì trẻ sẽ phải được trao cho sự tự do để học tập.

Montessori chỉ ra giai đoạn phát triển của những năm đầu đời từ lúc trẻ sinh ra cho đến 2,5 tuổi.

• Đứa trẻ ngay thời điểm sinh ra, được bà Montessori so sánh với một người bị bại liệt mà không thể tự lo được cho mình. Điều đó không có nghĩa là bị bệnh hay bị tàn tật. Mà đó là một trạng thái mà đứa trẻ hoàn toàn phụ thuộc vào người lớn ở mọi nhu cầu của mình.

Nhưng điều gì xảy ra trong 2 năm tiếp theo có thể coi là phép màu.

• Đứa trẻ 2,5 tuổi có năng lực để thực hiện tất cả những thứ biểu thị đặc điểm của một con người. Ví dụ như đi, nói, lựa chọn, và cư xử trong cộng đồng… Nhưng trẻ đã không có một chương trình đào tạo nghiêm túc nào cả.

Thậm chí nếu chúng ta nói rằng trẻ học bằng cách bắt chước, vậy thì điều gì đã khiến cho trẻ bắt chước?

Những suy nghĩ này đã giới hạn lại các phương án mà chúng ta có để kết luận. Về nguồn lực đã “xúi dục” trẻ hành động như loài người trong sự phát triển. Nó trở thành một mệnh lệnh cấp thiết rằng chúng ta phải chấp nhận. Mẹ Tự Nhiên chính là người chăm lo cho quá trình xây dựng con người đó trong những năm đầu đời.

Tự Nhiên có những quy luật riêng về:

• Những gì mà con người cần phải đạt được
• Khi nào sẽ đạt được và đạt được bằng cách nào.

Trong suốt giai đoạn đó chúng ta thấy là không thể nào có thể can thiệp vào những tác lực này của Tự Nhiên. Rất khó cho chúng ta để quyết định:

• Khi nào người lớn có thể
• Và nên lãnh lấy những trọng trách bằng cách nào

Khi mà từ trước đến nay đã những điều này được thực hiện bởi Tự Nhiên.

Những mâu thuẫn đã nảy sinh từ đó và chỉ vì điều đó mà thôi. Làm thế nào mà người lớn chăm sóc trẻ, những người đã để trẻ tự phát triển. Mà không đưa ra các nhiệm vụ. Hay các biểu thời gian cho đến một thời điểm nhất định lại đột nhiên quyết định rằng họ là người chịu trách nhiệm hoàn toàn?

Vậy tại sao trẻ cần một môi trường được chuẩn bị một cách đặc biệt?

Đó là vì trẻ ở nhóm tuổi 2.5-6, thật sự cần một nơi mà trẻ có thể được “làm việc” và “sống trong cộng đồng” dành riêng cho trẻ. Tại đây, môi trường được chuẩn bị một cách đặc biệt bằng cách nào đó sẽ cung cấp cho trẻ tất cả các phương tiện cần thiết cho sự phát triển theo một cách tự nhiên nhất. Nơi mà trẻ được học từ chính người thầy bên trong với sự hỗ trợ một cách đúng đắn từ những người lớn trong môi trường.

Theo bà Maria Montessori, chúng ta có thể gọi đó là môi trường ngôi trường ngôi nhà trẻ thơ (H.O.C).

Nguồn: Sách tổng quan Montessori (thuộc chương trình đào tạo Giáo viên Montessori nhóm tuổi 2.5-6, do IMC và VMC tổ chức)