Người giáo viên – hay đúng hơn là một cô gái không phải một giáo viên vì chưa qua đào tạo. Đã được giao cho trọng trách nghĩ ra một hệ thống những phần thưởng và phạt dành cho bọn trẻ. Vậy THƯỞNG và PHẠT trong Montessori là gì?

THƯỞNG và PHẠT trong Montessori

💦 Một hôm Montessori vào trong lớp và thấy một cậu bé đang ngồi trên một chiếc ghế bành. Trên ngực đeo dòng chữ “huân chương cao quý” mà giáo viên đã chuẩn bị. Như là phần thưởng cho hành vi tốt của cậu. Nhưng thưc tế thì cậy bé này đang bị phạt.

Chuyện là vài phút trước có một cậu bé được tặng thưởng vì có hành vi tốt. Cậu này đã tháo huy chương đó ra và gắn lên ngực cậu bé có hành vi không tốt. Rõ ràng cậu bé được tặng huy chương vì có hành vi tốt đã xem phần thưởng dành cho mình chẳng có gì đáng giá. Nó chỉ là thứ nhận được khi cậu đang làm việc của mình. Còn về phía cậu bé có hành vi không tốt thì đang nhìn xung quanh thích thú. Và chẳng có cảm giác gì về việc mình bị phạt.

Điều này khiến Montessori thấy rất lạ.

🌾 Sau khi trải nghiệm nhiều. Và nhận ra rằng bọn trẻ chẳng quan tâm gì đến thưởng và phạt, người giáo viên đã bỏ việc này.

🌾 Khi phương pháp Montessori phát triển và nhiều trường học Montessori được lập ra, trường hợp này lại diễn ra rất nhiều lần nữa. Trẻ em trở nên ngoan và ngăn nắp ngay khi các em học được cách làm việc. Mặt khác sự hư hỗn của những em khác trong hầu hết các trường hợp là kết quả của những “lệch lạc”. – tức là những biểu lộ của nhân cách bị rối nhiễu, tương ứng với việc những năng lượng có tính xây dựng đã bị chệch hướng khỏi đường kênh đúng đắn của chúng.

Và hoàn toàn không có mức độ trừng phạt nào có thể sửa sai. Mà chỉ có cách bỏ đi những “lệch lạc” này bằng dự định hướng mới cho những yếu tố nhân cách. Thông qua việc tùy ý lựa chọn làm việc mới có thể làm được điều đó (xem thêm ở bài viết về “sự bình thường hóa”)

🌾🌾 Một lần tôi khảo sát một số trường Montessori được thành lập đã lâu.

Và một trong số những câu hỏi trong đó là như thế này: “Các bạn đã sử dụng hình thức trừng phạt nào?”. Một giáo viên đã trả lời: “Làm việc chính là phần thưởng. Rất hiếm khi có trừng phạt, một đứa trẻ có vấn đề có thể bị tách ra khỏi các bạn. Cho đến khi em đó sẵn sàng cư xử đúng mực trở lại.” 

Một người khác lại nói: Một người khác lại nói: “Với những trẻ nhỏ, thì phần thưởng lớn nhất là có thể vượt lên một giai đoạn mới trong mỗi môn học. Và với các em thì trừng phạt là khi không được phép dùng dụng cụ. Hoặc khi phải ngồi im không được làm gì”. Một giáo viên với 20 năm kinh nghiệm trong trường Montessori chia sẻ: “Nếu sự nhắc nhở cảnh cáo vẫn chưa đủ thì em phạm lỗi sẽ bị tách khỏi các bạn khác và phải ngồi cạnh giáo viên. Những bài học được giáo viên đưa ra cho các bạn khác thường khơi gợi sự hứng thú và trẻ yên tâm làm việc. Hoặc là phải chịu cảnh này, hoặc em bị phạt sẽ chán và yêu cầu được quay lại chỗ của mình. Sự trừng phạt này đã đủ lắm rồi.”

Nguồn: Trích sách “Maria Montessori – Cuộc đời và sự nghiệp”